Sosyal güvenlik gündeminde her zaman popüler sıralarda yer alan ve listeden 17 yıldır inmeyen Emeklilikte Yaşa Takılanlar sorunu… Bir umut bekliyorlar ancak göreve gelen her bakan gündemimizde yok ve olmayacak diyor. Yine de yaklaşık 5 milyon kişi bir umut beklemeye devam ediyor.
Yaş sorununun kaynağı 08/09/1999 Tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 4447 sayılı Kanuna dayanıyor. Bu Kanunla birlikte 08/09/1976 ve sonrası sigorta girişi olan herkes yaş mağduru oldu.
Sosyal Güvenlik Reformu olarak adlandırılan, Kanun öncesi erkeklerde 25 yıllık sigortalılık süresini ve en az 5000 günü tamamlayan emekli olabiliyordu. Bu durumda 18 yaşında sigortalı olmuş birisini ele alacak olursak, 43 yaşında 25 yıllık sigortalılık süresi doluyor ve prim günü de tamamsa emekli olabiliyordu.
Bayanlarda sigortalılık süresi 20 yıl olarak uygulanıyor ve yine 5000 prim gün şartı aranıyordu. Eski uygulamaya göre örnek verecek olursak, 18 yaşında sigorta başlangıcı yapılmış bir bayan prim gününü tamamlaması halinde 38 yaşında emekli olabiliyordu. 4447 sayılı Kanunla birlikte emeklilik hakkına bir de yaş şartı getirilmiş oldu.
Belki herkes farkında değil ama bu kanun yeni nesil için büyük dert olacak.
Yeni nesil için durum oldukça vahim öyle ki babası yada dedesi 40-45 yaşında emekli maaşına hak kazanırken, o tam 15 yada 20 yıl fazladan bekleyecek. Mevcut dönemde Kanun çıktığında durumun farkına varanlar kendilerine emeklilikte yaşa takılanlar olarak adlandırdı bile. Peki ya yeni nesil ne yapacak? Onlarda muhtemelen ‘’emekliği göremeden vefat edenler’’ topluluğu oluşturacaklardır...
4. nesil sigortalılar mezarda emekliler
08/09/1999 Tarihi ve öncesi sigortalı kişileri I. Nesil olarak nitelendirecek olursak II. Nesil olarak tanımlayacağımız kişiler ise 09/09/1999 ve 2008 yılları arası sigorta girişleri olanlar olacaktır.
II. Nesil sigorta girişi mevcut olan kişilerde 7000 prim günü 25 yıl sigortalılık ve 60 yaş şartı bulunmaktadır. Bayanlarda ise prim günü ve sigortalılık süresi değişmeksizin yaş şartı 58 olacaktır.
III. Nesil kişiler ise zamanımızın sigorta girişlileri olacak. 2008 ve 2035 yılları arasında sigorta girişi olanlar. III. Nesilde sigorta girişi bulunanlarda II.Nesilden tek farkları 7000 prim günü ile değil 9000 prim günü ile emekli olacak olmalarıdır. Gelelim en şanssız dönemde çalışma hayatına girecek olan IV. Nesle. Bu kapsamda sosyal güvenlik sistemine kayıtlı sigortalılar kademeli sisteme tabi olacaklar. 2008 2035 arasında sigorta girişi bulunan erkekler diğer şartlar değişmeksizin 9000 prim günü 60 yaş, bayanlar 58 yaş şartı ile, 2036 2037 arasında sigorta girişi bulunan erkekler diğer şartlar değişmeksizin 9000 prim günü 61 yaş, bayanlar 59 yaş şartı ile, 2038 2039 arasında sigorta girişi bulunan erkekler diğer şartlar değişmeksizin 9000 prim günü 62 yaş, bayanlar 60 yaş şartı ile, 2040 2041 arasında sigorta girişi bulunan erkekler diğer şartlar değişmeksizin 9000 prim günü 63 yaş, bayanlar 61 yaş şartı ile, 2042 2043 arasında sigorta girişi bulunan erkekler diğer şartlar değişmeksizin 9000 prim günü 64 yaş, bayanlar 62 yaş şartı ile, 2044 2045 arasında sigorta girişi bulunan erkekler diğer şartlar değişmeksizin 9000 prim günü 65 yaş, bayanlar 63 yaş şartı ile emekli olacaklar.
IV. Nesil olarak tabir ettiğimiz sigorta girişli kişiler deyim yerindeyse tamamen bahtsız bedeviye dönecekler. Mevcut durumda isyan edilen ‘’emeklilikte yaşa takılma’’ II. ve III. Nesil’de ‘’mezarda emeklilik’’ sloganlarıyla devam edecek, IV. Nesil’e geldiğinde artık ses çıkmayacaktır. Vallahi tıp ilerlemezse SGK baya kar edecektir çünkü malum o yaşlarda emekliliği görebilecek pek kimse kalmayacak.
Mert Nayır / Vatan
