63. hükümetin kurulma çalışmaları kapsamında Başbakan Ahmet Davutoğlu, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nu Başbakanlık Resmi Konutu’nda ağırladı. Yaklaşık 4 saat 20 dakika gsüren görüşmenin ardından açıklama yapan CHP Genel Başkan Yardımcısı Haluk Koç, iki liderin perşembe ya da cuma günü yeniden biraraya geleceğini söyledi. Davutoğlu’nun, Kılıçdaroğlu ile görüşmeden önce Erdogan’la görüşeceği öğrenildi.
64 gün geçti
7 Haziran seçimlerinin üzerinden 64 gün geçti. Hükümeti kurmak için Anayasal sınır olan 45 günlük sürenin dolmasına ise 13 gün kala iki lider bir araya geldi. Ön görüşmelerin ardından müzakere süreci de resmen başlamış oldu. Kılıçdaroğlu, görüşme için dar bir kadroyla son hazırlıklarını yaptı. Davutoğlu da görüşme öncesi Bakanlar Kurulu’nda son durumu gözden geçirdi. Toplantının ardından Davutoğlu, AKP’nin kuruluşundan beri partide yer alan isimlerden Ömer Çelik ile birlikte Başbakanlık Resmi Konutu’na geçerek, konuklarını bekledi.
Koç ve Çelik vardı
Saat 18.00’de başlayan görüşmeye iki liderin yanı sıra ön görüşme heyetlerinin başındaki CHP Genel Başkan Yardımcısı Haluk Koç ile Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik de katıldı. Görüşmede ilk görüş alışverişlerinin ardından yemeğe geçildi. Yaklaşık 4.5 saat süren görüşmenin ardından Kılıçdaroğlu ve Koç Genel Merkez’e hareket etti.
Koç: Sonuç yok
Kılıçdaroğlu’nun kurmaylarıyla yaptığı ilk değerlendirmenin ardından Koç, kameraların karşısına geçti. Süreçle ilgili bilgiler veren Koç, ilk müzakereden somut bir sonuç çıkmadığını belirtirken, “kapıların kapanmadığının” da mesajını verdi. Görüşme sonrası CHP’li Haluk Koç özetle şunları söyledi:
İki siyaset damarı
Burada önemli olan tabii, bu süreci iki ayrı siyaset damarının farklı duyarlılıklar taşıyan iki damarının ülkemizin bugün karşı karşıya kaldıkları sorunlar karşısında birlikte koalisyon oluşturup oluşturamayacakları bir süreç olarak tarif edebiliriz. CHP Türkiye’nin karşı karşıya olduğu sorunların aşılmasına katkı sunacak bir hükümetin oluşması konusunda sorumluluğunun bilincinde.
Yeniden görüşme
Her iki lider de toplantıda öngörüşmelerden sonra çıkan sonuçlar üzerinde düşüncelerini ifade etti. İki liderin perşembe ya da cuma günü bir kez daha baş başa görüşeceklerini ifade etti.
35 saat süren bir öngörüşme süreci oldu. İki farklı siyaset yatağından gelen iki büyük siyasi akımın, ülkenin ciddi sorunlarla karşı karşıya kaldığı bir dönemde ortak sorumluluk üstlenme çabası olmasa bu öngörüşme de bugünkü (dünkü) toplantı da bu kadar uzun sürmezdi. Siyaset önemli karar alma noktalarında geniş istişare gerektirir.
Çelik: Tarihte ilk
Görüşme sonrası AKP’li Ömer Çelik, CHP ile AKP için iki ana birbirine zıt damarın böyle bir görüşmeyi yapmasının Türkiye tarihinde bir ilk olduğunu söyledi. Çelik, özetle şunları açıkladı:
Sorumluyuz
Türkiye’yi hükümetsiz bırakmama sorumluluğu içinde verilen sürenin bitimine yakın en geniş değerlendirmelerde bulundular. Farklı değerlendirmeler olabilir. İki genel başkan bunları paylaştılar. Anlaşılmayan konularda da her iki genel başkan görüşlerini ifade ettiler.
Sonuca bağlanmadı
Gelinen noktada bugün itibarıyla bu görüşme herhangi bir sonuca bağlanmış değil. Bu hafta sonu gelemden, perşembe ya da cuma, görüşmenin devam netiliğinde nihai değerlendimeye varmak üzere tekrar bir aray gelecekler.
Tarihin sonu
Her konuda anlaşma tarihin sonu demek: Her iki genel başkan kendi takvimlerine göre kendi yetkili kurallarına götürecekler. Nasıl bir sonuç çıktığı ile ilgili kendi aralarında değerlendirecekler. Tabanları birbirinden farklı iki ana akım arasında belli noktalarda uzlaşma, belli noktalarda çatışmaların tarif edilmesi etmek gerektiriyor. İki siyasi akımın her konuda anlaşması demek tarihin sonunu gelmesi demektir.
Perşembe-cuma
Net sonuç perşembe ya da cuma: Koalisyon olacak olmayacak sorusuna net bir cevap bulanacak, perşembe ya da cuma günü ortaya çıkacak. Başbaşa görüşme gerçekleşmedi.
Çetele tutmayız
Eğitim, dış politika gibi büyük başlıklar. Uzlaştınız mı uzlaşamadınız mı olmaz. Her başlık altında uzlaşılan konular olur uzlaşılamayan konular olur. Bir çetele tutamayız. Son noktayı koyana kadar ilk gündeyiz.
İkinci buluşma
İki lider, ilk olarak 13 Temmuz’da CHP Genel Merkezi’nde görüşmüş, Davutoğlu’nun önerdiği “istikşafi” bazda ön görüşme modelinde mutabakata vararak, yaklaşık 4 hafta karşılıklı görüşmeler gerçekleştirmişti. Çelik ve Koç’un öncülük ettiği heyetler, 35 saati bulan 5 ayrı görüşme gerçekleştirmiş, hazırladıkları raporları genel başkanlara sunmuşlardı. İki liderin dünkü görüşmesinde bu raporlar ele alındı. Tarafların “anlaşılan konular” olarak başlıklanan konularda kısa bir ufuk turu yaptıkları, “Genel başkanların takdirine bırakılacak konular” olarak nitelenen “seçim barajı”, “yeni anayasa”, “sosyal denge ağları” gibi başlıklarda uzlaşı aradıkları ve “Anlaşılmayan konular” olarak başlıklanan konu başlıklarında da uzun sürecek bir müzakere yürüttükleri belirtildi.
CHP kurmaylarının partilerinin yıpranma pahasına bu sürece girdiklerine, kamuoyuna açıkladıkları 14 ilke ve “eğitim”, “dış politika”, “Kürt sorunu”, “yeni anayasa” ve “ekonomi” sorun başlıkları üzerinde ilkesel bir uzlaşı aradıklarına işaret ediyor. CHP kulislerinde “Davutoğlu’nun samimi olduğu anlaşılırsa koalisyona girilir” görüşü hakimken, Cumhurbaşkan Erdoğan’ın müdahalesi nedeniyle Davutoğlu’nun koalisyonu gerçekleştirme konusunda çekingen davrandığı ifade ediliyor.
CHPden seferberlik
Kılıçdaroğlu, bugün Merkez Yönetim Kurulu’nu, yarın için ise tüm milletvekillerini Ankara’ya toplantıya çağırdı. Kılıçdaroğlu yarın milletvekillerine ya erken seçim için sahaya çıkmaları ya da koalisyon çalışmalarına hazırlanmaları ve topluma anlatmaları için talimatı verecek.
'Ortak tavır' benimsendi
Davutoğlu’nun önceki gün sosyal medya platformu üzerinden yaptığı “Tüm siyasi liderleri kamu düzeni, demokrasiyi sahiplenme, silahların bırakılması konularında ortak tavır almaya çağırıyorum” çağrısı üzerine görüşmede artan şiddet olaylarının da gündeme geldiği belirtiliyor.
Kemal Kılıçdaroğlu da dün sosyal medya üzerinde benzer bir çağrı yapmıştı. Her iki lider de “Şiddet nereden gelirse gelsin kınanmalı ve bu konuda tüm siyasi partiler ortak hareket etmeli” görüşünü benimsiyor.
Kılıçdaroğlu, yine Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Şırnak ve Sultanbeyli’de şehit düşenlere Allah’tan rahmet diledi. Bu acı haberlerin bir an önce son bulması dileğini ileten Kılıçdaroğlu, “Çözümsüzlük değil, çözüm üretmek için halktan oy isteyen siyasiler, Türkiye’nin en büyük sorunu için derhal bir araya gelmelidir” çağrısında bulundu.