Maçtan önce kulübün yaptığı açıklamada, yapılan Covid-19 testlerinde sorun olmadığının belirtilmesiyle konu kapandı ve maç oynandı.
Maçın oynanmasının ardından ise Prof. Dr. Aynur Eren Topkaya'dan bir ileti aldım. Bu iletiyi yorumsuz olarak sizlerle paylaşıyorum…
ANTALYASPOR'UN SARS-COV-2 RT-PCR TESTLERİNİN BAŞINA NE GELDİ?
Beşiktaş maçı öncesinde İstanbul'a gelecek olan Antalyaspor kafilesine üç kez yapılan Covid-19 PCR test sonuçları oldukça çelişkiliydi. Antalyaspor’da Beşiktaş maçı öncesinde yapılan koronavirüs testinde çok sayıda oyuncunun test sonucu pozitif çıkmıştı. Akdeniz ekibi, bu nedenle planlanan tarihte İstanbul’a gelememişti. Yapılan yeni testlerin sonucunda yalnızca 1 kulüp personeli, 1 futbolcunun koronavirüs testi pozitif çıktı. Antalyaspor'un başına gelenler Covid-19 PCR testleriyle ilgili çok önemli sıkıntıların açıkça görülmesini sağladı.
Çelişkili sonuçlardan hemen sonra kırmızı-beyazlı kulüp tarafından “Bilgi kirliliğinin önüne geçmek ve haksız eleştirilere yer vermemek için açıklama yapma gereği duyulmuştur. Antalyaspor teknik heyet, futbolcular ve personelimiz için önceki gün ve dün yapılan tutarsız sonuçların alındığı testlerin ikisi de sağlık sponsorumuz Memorial Hastanesi tarafından yapılmamıştır. Tutarsız test sonuçları ile ilgili araştırma ve inceleme yönetimimiz tarafından yapılacak ve titizlikle takip edilecektir.” şeklinde bir açıklama kamuoyuna duyuruldu.
Futbolcuların testlerinin nerede yapılacağına nasıl karar verilmişti?
Kulüp en doğru test sonucu verebilecek kurumu nasıl seçmişti? bilmiyoruz. Ama bildiğimiz bir şey var: Virüs bulaşan kişilerde testlerin hemen pozitif çıkmayabileceği… Pozitif kulüp çalışanları ve futbolculardan virüsü almış, henüz belirtileri başlamamış kişilerin de virüsü birkaç gün içinde başkalarına bulaştırabilecekleri.
Bu nedenle TFF'nin Beşiktaş Kulübü'nün yeniden test yapılması ile ilgili haklı talebini değerlendirmesi gerekirdi. Hatta Sağlık Bakanlığı'nın temaslıların takibiyle ilgili rehberinde Covid-19 PCR testi pozitif çıkan kişilerin yakın temaslılarının 14 gün karantinada olması gerektiği belirtilmektedir. Kırmızı-beyazlı kulüp için bu kurala uyulmayarak birçok kişinin sağlığı için risk oluşturulmuştur.
Peki testlerle ilgili bu çelişkili sonuçların sebebi neler olabilir? Daha da önemlisi Covid-19 tanı testi için yetki verilen bu laboratuvarlar hastaların tanısını da bu şekilde koyuyorsa pandemi ile nasıl mücadele edilebilir? Bunu anlamak için testlerle ilgili süreci bilmek gerekir. Ülkemizde pandeminin başından beri testlerle ilgili olan sürecin nasıl ilerlediğini ve bugünlere nasıl gelindiğini kısaca özetleyelim…
Koronavirüs pandemisinin başında bu testler sadece Ankara Halk Sağlığı Laboratuvarlarında yapılmaktaydı.
Ancak bir-iki hafta içinde artan test sayıları nedeniyle çeşitli üniversite ve devlet hastanelerine de test yapma yetkisi verildi ve yetkili laboratuvarlarda şüpheli semptomları olan hastaların testleri çalışılmaktaydı. Halen bu testleri çalışmak için gerekli alt yapısı ve yetişmiş elemanı olan devlet üniversiteleri ve devlet hastaneleri varken, Ağustos ayının ilk haftasında yurt dışına çıkacak kişilerin ve futbolcuların testlerini çalışmak üzere özel hastanelere ve özel laboratuvarlara da yetki verildi. Ne olduysa bu noktadan sonra oldu. Kadrosunda bu testleri çalışmak için eğitim almış Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı olmayan ve alt yapısı ve standartları da bu testleri çalışmak için yetersiz olan birçok hastane ve laboratuvarda bu testler kontrolsüzce yapılmaya başladı.
Covid-19 PCR testleri de hepatit, HIV ve daha birçok mikroorganizmanın PCR testleri gibidir ve diğer mikroorganizmalar gibi bu virüsün de hasta örneklerinde araştırılması, tıpta uzmanlık eğitimini bu alanda alarak biyolojik örneklerle ve mikroorganizmalarla çalışma becerisi olan Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanlarının kontrolünde yapılması gerekir.
Bu testlerin çalışılması için sadece cihaz alınıp başına da bir teknisyen konulması yeterli değildir. Riskli biyolojik hasta örnekleriyle çalışılan bu laboratuvarlarda gerekli biyogüvenlik önlemleri alınmış olmalıdır. Cihazın verdiği sonuç Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı tarafından örneği veren kişinin hastalık belirtileri ve örneğin ne amaçla verildiği de bilinerek yorumlanmalıdır. Testlerin kalitesi, örnek alma aşamasından sonuç raporlama aşamasına kadarki birçok basamağın iyi izlenmesi ve kontrol edilmesine bağlıdır ve laboratuvar uzmanları bu konuda eğitim alan ve bunu günlük pratiğinde uygulayan kişilerdir.
Kamuya bağlı hastaneler ve laboratuvar testlerinin kalitesine ve insan sağlığına önem veren özel kurumlarda yeterli sayıda mikrobiyoloji uzmanı bulunmaktadır. Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı bulunmayan özel hastane ve laboratuvarlara Covid-19 hastalığının tanısı ile ilgili testlerin çalışılmasına izin verilmemelidir.
Antalyaspor'un testlerinin kulübün sponsoru olan Memorial Hastaneleri'nde çalışılmadığı açıklanmıştır.
Cevaplanması gereken önemli sorular:
1- Bu testler hangi hastanede çalışılmıştır?
2- Bu hastanede kadrolu ve tam zamanlı çalışan Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı var mıdır?
3- Maçın bir hafta ertelenmesi ve kulüp çalışanlarının işyeri hekimi tarafından temas riskinin belirlenmesi neden düşünülmemiştir?
4- Misafir takımdaki kişiler ile temaslı Beşiktaşlılar nasıl izlenecektir? Eğer hastalanan olursa bu kişilerin sorumluluğunu Antalyaspor mu? TFF mi üstlenecektir?
Şüphesiz ülkemizde hayatın pandemi öncesine dönmesi hepimizin en büyük isteğidir. Ekonominin, turizmin, sporun, eğitimin hayatın her alanının bir an önce normalleşmesi kurallara uyarak mümkün olabilecektir. Pandemi tüm sektörlerin ve tüm insanlığın sorunudur. Bu günlerden en az hasarla çıkabilmek için herkese düşen önemli görevler vardır. En büyük yük ise sağlık çalışanlarının omuzlarındadır.
Sözcü
